مهدی نوری: در دنیای امروز که فناوری اطلاعات با سرعتی بی‌سابقه در حال پیشرفت است، نظام آموزشی کشور با چالش‌های نوینی مواجه شده است. دانش‌آموزان نسل‌های دهه ۹۰ و ۴۰۰ شمسی، با مهارت‌های دیجیتال و دسترسی گسترده به منابع اطلاعاتی، وارد کلاس‌های درس می‌شوند. در این میان، معلمانی که با فاصله سنی حداقل ۲۰ ساله نسبت به دانش‌آموزان خود آموزش دیده‌اند، نیازمند به‌روزرسانی مستمر مهارت‌ها و دانش خود هستند تا بتوانند پاسخ‌گوی نیازهای آموزشی این نسل باشند. این مقاله به بررسی نقش فناوری اطلاعات در آموزش و پرورش و لزوم آموزش مداوم معلمان می‌پردازد.
تحول دیجیتال در آموزش و پرورش
با گسترش فناوری‌های نوین، آموزش و پرورش نیز دستخوش تغییرات اساسی شده است. دانش‌آموزان امروزی با ابزارهای دیجیتال، اینترنت و شبکه‌های اجتماعی آشنا هستند و انتظار دارند که فرآیند یادگیری نیز با این فناوری‌ها همگام باشد. در پاسخ به این نیاز، اقداماتی از جمله توسعه مدارس هوشمند، استفاده از سامانه‌های آموزش مجازی، و ورود فناوری‌های نوین به کلاس درس در دستور کار قرار گرفته است.
لزوم آموزش مداوم معلمان
با توجه به سرعت تحولات دیجیتال، معلمان دیگر نمی‌توانند با دانش و مهارت‌هایی که دو دهه پیش آموخته‌اند، نسل امروز را آموزش دهند. شکاف دیجیتالی میان معلم و دانش‌آموز به مرور می‌تواند به شکاف یادگیری و کاهش کیفیت آموزش منجر شود. به همین دلیل، آموزش‌های ضمن خدمت، ارتقاء سواد دیجیتال و مهارت‌های فناورانه باید به بخشی همیشگی از برنامه توسعه حرفه‌ای معلمان تبدیل شود. این آموزش‌ها نه‌تنها به ارتقای توانمندی تدریس کمک می‌کند، بلکه معلم را در موقعیت تعامل مؤثرتر با دانش‌آموزان قرار می‌دهد.
استناد به اسناد بالادستی
سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، به عنوان سندی راهبردی، به صراحت بر توسعه عدالت آموزشی و بهره‌مندی از فناوری‌های نوین تأکید دارد. در این سند، فناوری اطلاعات به عنوان یکی از ابزارهای تحقق تحول بنیادین معرفی شده و توسعه مستمر مهارت‌های معلمان در استفاده از این ابزارها، جزء ضروریات ذکر شده است. همچنین در این سند، هوشمندسازی مدارس، توسعه محتواهای آموزشی دیجیتال و ارتقای نظام ارزشیابی آموزشی با تکیه بر فناوری اطلاعات مطرح شده است.
چالش‌های موجود در مسیر تحول دیجیتال
با وجود تأکیدهای فراوان، هنوز چالش‌های متعددی در مسیر هوشمندسازی آموزش کشور و توانمندسازی معلمان وجود دارد. از جمله این چالش‌ها می‌توان به کمبود زیرساخت در مناطق محروم، نبود عدالت در دسترسی به ابزارهای دیجیتال، محدودیت بودجه برای آموزش‌های ضمن خدمت و ضعف در تولید محتوای بومی اشاره کرد. علاوه بر این، بخشی از معلمان نیز به دلایل مختلف مانند سن، عدم آشنایی با ابزارهای نو یا فقدان انگیزه، در پذیرش تغییرات مقاوم هستند.
نتیجه‌گیری
در نهایت، برای هم‌پایی با نسل هوشمند و بهره‌گیری از ظرفیت‌های فناوری اطلاعات در آموزش، آموزش مداوم معلمان و به‌روزرسانی مستمر مهارت‌های آن‌ها نه‌تنها ضروری بلکه حیاتی است. بدون این هم‌راستایی، شکاف فناورانه بین معلم و دانش‌آموز می‌تواند کیفیت آموزش را تضعیف کند و نظام آموزشی را از اهداف بلندمدت خود دور سازد. آینده آموزش به معلمانی نیاز دارد که نه‌تنها با دل و جان تدریس می‌کنند، بلکه با ابزارهای روز نیز آشنا هستند و می‌توانند دانش‌آموزان را برای جهان پیچیده و فناورانه امروز آماده سازند.
مهدی نوری کارشناس تجارت الکترونیک
